Historia Border Collie

Skąd pochodzi border collie?

Pasterze od wieków używali psów do pomocy przy zaganianiu owiec i bydła.

Border collie pochodzą z w Northumberland na szkocko-angielskiej granicy. Największą pasją większości borderów jest zaganianie stada owiec, ale także w sportach kynologicznych, jak agility, flyball, obedience border collie znajdują się w czołówce innych ras. Podobnie wśród psów przewodników, wyścigach psich zaprzęgów, w policji i obronie, na ringach wystawowych również można znaleźć wspaniałego border collie.

Koncepcja „czystości rasowej” nie pojawiła się aż do XIX wieku. Wcześniej ludzie hodowali psy na własne potrzeby; szczenięta mające podwójne przeznaczenie, takie które mogły zarówno polować, jak i zaganiać, były bardziej preferowane wśród gospodarzy.

Psy nie były kastrowane ani sterylizowane, zapewne wiele mogło biegać luzem. Dlatego rasy były mieszane zarówno według wyborów właścicieli, jak i samych psów. Nawet po utworzeniu ISDS, w księdze hodowlanej border collie nadal były dopisywane nowe psy, jeśli tylko mogły udowodnić swoją zdolność do pracy. Jakość pracy psa była zawsze ważniejsza niż czystość genetyczna. Nie mamy zapisów wszystkich psów, które weszły do stowarzyszenia współczesnych border collie. Border collie jest rasą w której selekcja była prowadzona na jakość pracy, wydajność, pożytek dla pasterza i rolnika.

Border collie i ring wystawowy

Po wielu skończonych przebiegach na trialach, włączając pierwszy trial w 1873 roku,  odbywał się konkurs „typu”, który w istocie był tym, co dziś nazywamy wystawą psów rasowych. Oceniano tam psy pod kątem budowy fizycznej, aby określić, jaka najlepiej nadaje się do wykonywania pracy owczarka. Rolnicy i pasterze, którzy uczestniczyli w pierwszych trialach i konkursach typu przede wszystkim zajmowali się inwentarzem. Kobiety zaczęły angażować się w triale znacznie później. Jako opiekunom inwentarza, pasowała im idea oceniania budowy fizycznej zwierzęcia względem wzorca opartego na zadaniu, jakie zwierzę ma wykonywać: czy celem była produkcja wełny, mleka, czy pracy ze zwierzętami gospodarskimi.

Border collie były pokazywane na ringach wystawowych w Nowej Zelandii i Australii przez wiele lat zanim zostały ostatecznie uznane jako rasa w Wlk. Brytanii (1976) i Stanach Zjednoczonych (1995).

Typ Northumbrian

U prawie wszystkich dzisiejszych border collie można prześledzić rodowód aż do psa znanego jako Old Hemp. Hemp urodził się w 1894, jego hodowcą i właścicielem był Adam Telfer, mieszkający w regionie Northumbrian w Anglii. Hemp urodził się z połączenia czarnej suki o silnym oku i powściągliwym temperamencie, z czarnym trikolorem o słabym oku i miłym, towarzyskim usposobieniu. Hemp był silnym, żywym psem pracującym, który spłodził ponad 200 szczeniąt. Fizycznie Hemp był uosobieniem typu Northumbrian: średniej wielkości, długowłosy, o niewielkiej ilości białych znaczeń.

Typ Wiston Capa 

Ten typ rozwinął się od psa J.M. Wilsona, Capa, poprzez wyjątkowego psa pracującego i reproduktora należącego do J. Richardsona, Wiston Capa. Również długowłose, te psy zazwyczaj były większe o dużych, masywnych głowach i z większą ilością białych znaczeń – tzw. znaczenia irlandzkie. Miały zazwyczaj ogromny naturalny outrun i uległe usposobienie.

Typ Napa

Spośród czterech typów border collie, typ Napa jest jedynym gładkowłosym. Nazwa pochodzi od psa o imieniu Whitehope Nap. Psy w tym typie są silne, szybkie i wydajne. Ich sierść jest krótka, ale ma podszerstek pełniący funkcję izolacji od zimna i gorąca. Wiele ma dłuższe nogi i krótsze korpusy, co czyni ich obrys bardziej kwadratowym, niż u innych typów. Ze względu na ich krótką szatę, szybkość i siłę, wielu Amerykanów wykorzystywało je do pracy z bydłem na dużych ranczach na południowym zachodzie.

Typ Tommiego Herdmana

Ostatni typ jest nazwany po wnuku Hempa, Tommy’m Herdmana. Trzy z czterech głównych linii hodowlanych wracają do Hempa poprzez Tommiego. Fizycznie Tommy był psem średniej wielkości, długowłosym trikolorem o mocnym kośćcu. Ten typ jest znany ze swojego dobrego charakteru, siły i nieustępliwości.